Η κρυοχειρουργική είναι μια χειρουργική διαδικασία κατά την οποία χρησιμοποιείται ελεγχόμενη ψύξη για την πρόκληση τοπικής καταστροφής.
Έχουν χρησιμοποιηθεί πολλοί όροι για την ονομασία αυτής της διαδικασίας, π.χ. κρυοκαυτηρίαση, κρυοπηξία, κρυοθεραπεία και κρυογονική χειρουργική. Είναι μια ευρέως διαδεδομένη διαδικασία, ιδιαίτερα συνηθισμένη στους δερματολόγους και στους δερματοχειρουργούς. Σε πρόσφατες αναφορές διαπιστώνεται ότι η κρυοχειρουργική είναι η δεύτερη πιο συχνή διαδικασία που διενεργείται στο ιατρείο μετά την εκτομή δέρματος.
Η τεράστια επιτυχία αυτής της διαδικασίας οφείλεται στη σχετικά εύκολη χρήση της,στο χαμηλό της κόστος και στα καλώς αποδεκτά αισθητικά αποτελέσματα.
Σήμερα χρησιμοποιείται η ψύξη με υγρό άζωτο σε θερμοκρασία -196 oC.
Νοσήματα στα οποία εφαρμόζεται συνήθως η κρυοθεραπεία είναι τα εξής:
- Σμηγματορροικές υπερκερατώσεις
- Σμηγματογόνα αδενώματα
- Ακτινική χειλίτις
- Ακτινικές υπερκερατώσεις
- Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα
- Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα
- Βλεννώδης κύστη
- Εφηλίδες – Ηλιακές φακές
- Θηλώματα
- Κακοήθης φακή
- Κερατοακάνθωμα
- Μολυσματική τέρμινθος
- Μυρμηκιές
- Νόσος Bowen
- Οξυτενή κονδυλώματα
- Πυογόνο κοκκίωμα
- Αγγειοκερατώματα
- Σάρκωμα Kaposi
- Υπερτροφικές ουλές – Χηλοειδή